Η αποκατάσταση του παλιού λατομείου “Παρθενών”, στη θέση Λούτσα της Αγίας Μαρίνας Γραμματικού, με τη δημιουργία στο σημείο χώρου Οργανωμένου Χώρου Διάθεσης (ΟΧΔ) Αδρανών Υλικών & Καταλοίπων Επεξεργασίας Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών & Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) ήλθε πρόσφατα και πάλι στην επικαιρότητα, δια μιας ανοιχτής συζήτησης γύρω από το θέμα.
Όσα ειπώθηκαν στην εκδήλωση, πόσοι τα άκουσαν και πώς τα έκριναν, δεν ανήκουν σ’ αυτό το ρεπορτάζ. Εμείς θα σταθούμε στα γεγονότα.
- Η αποκατάσταση τέτοιων χώρων δεν αποτελεί πρωτοτυπία του Δήμου Μαραθώνα. Σημαντικοί χώροι πολιτισμού και αθλητισμού, όπως το «Θέατρο Βράχων» στον Υμηττό, το «Θέατρο Πέτρας» στην Πετρούπολη, το γήπεδο στο Δήμο Βύρωνα και ανάλογοι σε πολλούς άλλους Δήμους της χώρας έχουν χτιστεί ακριβώς πάνω σε τέτοιες “πληγές” που, καλώς ή κακώς, αφέθηκαν ακριβώς ως είχαν όταν τελείωσαν οι εξορύξεις και έγιναν τρύπες στην τοπική γεωγραφία.
- Τα προηγούμενα παραδείγματα… επίσης δεν αποτέλεσαν πρωτοτυπία. Αποτέλεσαν μια έξυπνη και ωφέλιμη αντιγραφή πρακτικών που, σε άλλες χώρες, υπήρξαν αυτονόητες εδώ και τουλάχιστον 50, 60 χρόνια.
Κι αυτό επειδή δίνουν ταυτόχρονες λύσεις σε τρία προβλήματα:
–> Αποκατάσταση του περιβάλλοντος.
–> “Δημιουργία” νέου, αξιοποιήσιμου δημόσιου χώρου.
–> Συνολικότερη αναβάθμιση της περιοχής όπου δραστηριοποιούνται, αφού, μέχρι να ολοκληρωθεί η αποκατάσταση, μπορεί να γίνει πολύ πιο εύκολα η ορθολογική απόρριψη τέτοιου είδους υλικών και να μην παρατηρείται η ντροπιαστική και επικίνδυνη, ανεξέλεγκτη εναπόθεσή τους σε πεζοδρόμια, κάδους σκουπιδιών, άδεια οικόπεδα, ρέματα κ.λπ.
- Από τη λειτουργία ενός ΟΧΔ – ΑΕΚΚ προκύπτουν και επιπλέον οφέλη, όπως:
* Δημιουργία θέσεων εργασίας για την τοπική κοινωνία
* Εναπόθεση αδρανών υλικών που προκύπτουν από έργα του Δήμου, χωρίς χρηματική καταβολή σε άλλους ΟΧΔ.
* Έσοδα για τον Δήμο που, ειδικά για την περίπτωση που συζητάμε, σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (2/2023), θα διατίθενται προς συντήρηση και ασφαλτόστρωση του οδικού δικτύου του Κάτω Σουλίου.
* Χρήση του αποκατεστημένου χώρου με βάση τις ανάγκες του Κάτω Σουλίου, πάντοτε σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του Δ.Σ.
Χρήσιμο, σίγουρα. Αλλά τι γίνεται με το περιβάλλον;
Ότι θα πρόκειται για χρήσιμο έργο, λοιπόν, δεν υπάρχει αμφιβολία. Φυσικά, εάν η αποκατάσταση ενός πολύ επιβαρυμένου περιβαλλοντικά χώρου γίνει με τρόπο που επίσης επιβαρύνει σημαντικά το περιβάλλον, το πράγμα περιπλέκεται. Αναμένεται όμως να συμβεί κάτι τέτοιο; Όχι!
Κι αυτό επειδή:
- Με βάση την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου:
* Αν και το θεωρητικό μέγιστο της καθημερινής εναπόθεσης για το συγκεκριμένο χώρο -με βάση το οδικό δίκτυο, το ανάγλυφο και τις υποδομές της περιοχής- είναι 3.000 τόνοι την ημέρα, η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου είναι σαφής και αφορά μέγιστο μόνον 600 τόνων.
* Η όδευση των φορτηγών θα γίνεται εκτός οικιστικού ιστού, μέσω της οδού Αγίου Βασιλείου.
- Με βάση την περιβαλλοντική μελέτη:
* Σε ζώνη 1.000m περιμετρικά του χώρου αναπτύσσεται μόνο το λιμάνι της Αγίας Μαρίνας σε
απόσταση 750 μέτρων και η Λεωφόρος Στύρων, ενώ απουσιάζουν άλλες εγκαταστάσεις.
* Οι πλησιέστεροι οικισμοί στον υπό μελέτη λατομικό χώρο είναι αυτοί των Δικαστικών και του Άνω Σουλίου, οι οποίοι αναπτύσσονται σε απόσταση μεγαλύτερη των 1,5 χιλιομέτρου.
* Ο λατομικός χώρος δεν είναι ορατός από τους οικισμούς της ευρύτερης περιοχής και το τοπικό ανάγλυφο τον καθιστά αθέατο από τις γύρω θέσεις, σε όλες τις πλευρές του ορίζοντα.
* Ο υπό μελέτη λατομικός χώρος βρίσκεται εκτός περιοχών του εθνικού συστήματος
προστατευόμενων περιοχών του Ν.3937/2011.
* Στην άμεση περιοχή μελέτης δεν εντοπίζεται κάποιος κηρυγμένος, οριοθετημένος
αρχαιολογικός χώρος.
* Εγκαταστάσεις κοινωνικής υποδομής, κοινής ωφέλειας και άλλες σχετικές εγκαταστάσεις δεν
εντοπίζονται στην περιοχή.
* Η υπό εξέταση δραστηριότητα είναι απόλυτα συμβατή με τις ισχύουσες χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως με το Γ.Π.Σ. του Δήμου Μαραθώνα.
Συμπερασματικά:
* Δεν αναμένονται σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία της δραστηριότητας. Αντίθετα, θα λειτουργήσει θετικά προς το περιβάλλον της άμεσης αλλά και ευρύτερης περιοχής.
Τι θα προσφέρει η αποκατάσταση
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα, τέλος, στις τελικές επιφάνειες του λατομικού χώρου θα διενεργηθούν οι εξής εργασίες αποκατάστασης:
➢ Διάστρωση επίπεδων – επιφανειών (βαθμίδες, πλατεία) με καθαρά χώματα και
πέτρες, καθώς και αδρανών καταλοίπων που θα προκύψουν από την επεξεργασία
ΑΕΚΚ και τις περίσσειες εκσκαφών
➢ Διάστρωση με υλικό πλούσιο σε εδαφικές προσμίξεις
➢ Περίφραξη λατομικού χώρου για προστασία των επικείμενων φυτεύσεων από τη
βόσκηση.
➢ Δενδροφύτευση τελικών επιφανειών με κατάλληλα δασικά.
➢ Συντήρηση φυτεύσεων και αντικατάσταση φυταρίων σε περίπτωση αποτυχιών.
Με βάση όλα τα πιο πάνω, λοιπόν, η αποκατάσταση του παλιού λατομείου, που όταν ολοκληρωθεί, θα αποδώσει στην τοπική κοινωνία έναν πράσινο δημόσιο χώρο πολλών δεκάδων στρεμμάτων αντί ενός άγονου και αντιαισθητικού τοπίου, μόνον θετικά μπορεί, κατ’ αρχήν, να θεωρηθεί.
Βέβαια, από το επίπεδο της μελέτης και της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, μέχρι το τι συμβαίνει στην πράξη, υπάρχει απόσταση καμιά φορά. Γι’ αυτό και η δημοτική αρχή έχει χρέος να φροντίσει αυτή η απόσταση να είναι η ελάχιστη δυνατή. Εφόσον το έργο προχωρήσει, εδώ θα είμαστε για να παρακολουθήσουμε την εξέλιξή του και να κρίνουμε, πάντοτε ψύχραιμα και πάντοτε με στοιχεία.
Συντακτική Ομάδα MT